سرطان مری یک بیماری است که در اثر رشد سلول‌های بدخیم (سرطانی) در بافت‌های مری به وجود می‌آید. شایع‌ترین انواع سرطان مری شامل سرطان سلول‌های سنگفرشی و آدنوکارسینوم می‌باشد. سیگار کشیدن و مصرف زیاد الکل، خطر سرطان سلول‌های سنگفرشی مری را افزایش می‌دهد. از طرفی، رفلاکس معده و مری بارت (Barrett esophagus ) هم می‌تواند موجب افزایش خطر آدنوکارسینوم مری شود. سرطان مری اغلب در مراحل پیشرفته تشخیص داده می‌شود، زیرا این سرطان در مراحل اولیه، هیچ گونه نشانه‌ها و علائمی ندارد.
هر یک از مراحل درمان سرطان مری، از تشخیص و درمان سرطان گرفته تا پیش‌بینی طول عمر بیمار سرطانی، مستلزم نکات و اطلاعات مختلفی است که حتماً باید در برنامه‌ریزی برای درمان، مد نظر قرار بگیرد.
سرطان مری چیست؟
مری یک لوله گوارشی بلند است که غذا را از گلو به معده منتقل میکند. دیواره مری از چند لایه مختلف تشکیل شده است. سرطان مری از سلول‌های لایه پوشاننده سطوح داخلی آن آغاز می‌شود و سپس بافت سرطانی به داخل فضای لوله مری و دیواره آن رشد میکند.
در دو انتهای مری دریچه‌ای به نام اسفنکتر وجود دارد که ساختار آن از یک عضله تشکیل شده است و با انبساط و انقباض خود به غذا اجازه ورود به مری یا خروج از آن را می‌دهد. اسفنکتری که در انتهای تحتانی مری واقع شده است، غذا را به معده منتقل میکند.
اسفنکتر همچنین از بازگشت محتویات معده به داخل مری جلوگیری میکند. اگر شیره معده که حاوی اسید و صفرا می‌باشد به داخل مری بازگردد، باعث سوء هاضمه و سوزش سر دل (سر معده) خواهد شد. به سوزش سر دل در اصطلاح پزشکی، رفلاکس معده (GERD) گفته می‌شود.
اگر شما به مدت طولانی دچار رفلاکس معده باشید، سلول‌های انتهای مری به تدریج به حالت شبیه به سلول‌های دیواره روده‌ها تبدیل می‌شوند. این عارضه که اصطلاحاً به آن مری بارت گفته می‌شود، یک شرایط پیش– سرطانی است و در صورتی که ادامه پیدا کند می‌تواند به سرطان مری تبدیل شود. بنابراین باید به دقت به آن توجه و نسبت به درمان آن اقدام نمود.
انواع سرطان مری
انواع مختلف سرطان مری بر اساس نوع سلول‌هایی که سرطان از آن منشأ می‌گیرد مشخص می‌شود و عبارتند از:
آدنوکارسینوم که به عنوان شایع‌ترین نوع سرطان مری در جوامع غربی و کشورهای توسعه یافته، به ویژه در بین مردان سفید پوست شناخته می‌شود. این سرطان از سلول‌های غده‌ای در بافت مری و غالباً از قسمت پایین مری و در نزدیکی معده، شروع می‌شود. رفلاکس معده و عارضه مری بارت به عنوان مهم‌ترین عوامل خطرزا برای بروز این نوع سرطان محسوب می‌شوند.
سرطان سلول‌های سنگفرشی که با عنوان سرطان سلول‌های اپیدرمی نیز شناخته می‌شود از بافت‌هایی که سطح داخلی مری را می‌پوشانند، به ویژه در قسمت‌های میانی و بالایی مری، آغاز می‌شود. سرطان سلول سنگفرشی به عنوان شایع‌ترین نوع سرطان مری در سراسر جهان شناخته می‌شود. در سایر کشورها از قبیل ایران، شمال چین، هندوستان و جنوب آفریقا، این نوع از سرطان مری در مقایسه با ایالات متحده آمریکا، بسیار شایع‌تر است.
مرحله‌بندی سرطان مری
رایج‌ترین سیستم مورد استفاده برای مرحله‌بندی سرطان مری، سیستم TNM است که توسط کمیته مشترک سرطان در آمریکا (AJCC) معرفی شده است.
در سیستم TNM بر اساس اطلاعات مربوط به سه شاخص اصلی، مرحله پیشرفت سرطان را مشخص میکند:
شاخص T بر اندازه تومور اولیه و چگونگی گسترش آن در داخل مری و اندام‌های نزدیک به آن دلالت دارد.
شاخص N بر وضعیت گسترش سرطان به غدد لنفاوی مجاور خود دلالت دارد.
شاخص M نشان می‌دهد که آیا سرطان مری به مرحله متاستاز (گسترش به اندام‌های دور) رسیده است یا خیر.
علل بروز سرطان مری
اینکه چه عاملی باعث بروز سرطان مری می‌شود، به طور دقیق مشخص نیست. سرطان مری هنگامی اتفاق می‌افتد که خطاهایی (جهش‌هایی) در درون DNA یا ماده وراثتی موجود در سلول‌های مری به وجود می‌آید. این جهش‌ها باعث می‌شود که رشد و تکثیر سلول‌ها از کنترل خارج شود. در نتیجه، سلول‌های غیرطبیعی به مقدار زیادی رشد کرده و یک تومور سرطانی در مری تشکیل می‌دهند که می‌تواند باز هم رشد کند و به ساختارهای نزدیک مری هم حمله نماید و حتی به سایر نقاط بدن نیز گسترش پیدا کند.
عوامل خطرزا برای سرطان مری
هر عاملی که باعث افزایش احتمال ابتلا به سرطان مری می‌شود، یک عامل خطرزا می‌باشد. سوزش سر دل یا رفلاکس معده به مدت طولانی عامل تقریباً نیمی از سرطان‌های مری می‌باشد. سایر عوامل خطرزا برای این سرطان عبارتند از:
سابقه طولانی در سیگار کشیدن
نوشیدن مقدار زیاد مشروبات الکلی به ویژه توسط افراد سیگاری
مری بارت، یعنی شرایطی که رفلاکس اسید معده به حالت مزمن در می‌آید و باعث تغییراتی در سلول‌های دیواره قسمت پایین مری می‌شود.
سن: اغلب موارد سرطان مری در افرادی که سن بالاتر از 55 سال دارند، مشاهده می‌شود.
جنسیت: مردان سه برابر بیشتر از زنان در معرض ابتلاء به سرطان مری هستند.
بیماری آشالازی (Ashalasia) که در اثر آن، دریچه اسفنکتر یا ماهیچه‌ای که در انتهای مری و در محل اتصال به معده قرار دارد، نمی‌تواند به طور عادی باز شود و غذا را به معده منتقل کند.
بیماری تیلوز که یک اختلال ارثی نادر است و در اثر آن، سلول‌های پوست بیش از حد رشد می‌کنند و پوست اضافه درکف دست‌ها و پاها تشکیل می‌شود. احتمال بروز سرطان مری در افراد مبتلا به این بیماری، تقریباً 100% است.
شبکه‌های مری: این شبکه‌ها به شکل فلپ‌هایی از بافت هستند که به درون فضای مری پیشروی می‌کنند و عمل بلعیدن را با مشکل مواجه میکند.
بلعیدن آب قلیا (آب صابون) یا قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی که در خشکشویی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
رژیم غذایی و وزن: خطر ابتلاء به سرطان مری در افرادی که اضافه وزن دارند و یا زیاد می‌خورند و رژیم غذایی سالمی ندارند، بیشتر است.
ابتلا به سایر سرطان‌های سلول سنگفرشی در اثر مصرف تنباکو
علائم سرطان مری
سرطان مری در مراحل اولیه آن غالباً هیچ نوع علائمی ندارد. اگر علائمی وجود داشته باشد، می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
سوءهاضمه و سوزش سر معده
بلعیدن دشوار یا دردناک غذا (اختلال در بلع یا دیسفاژی)
درد، فشار یا سوزش در ناحیه گلو یا قفسه سینه
کاهش وزن و کم اشتهایی
سیاه شدن مدفوع به شکل قیر
کم‌خونی
استفراغ
گرفتگی صدا یا سینه
سکسکه مداوم
سرفه مداوم یا مزمن
عفونت ریوی (سینه پهلو یا پنومونی)
بالا رفتن میزان کلسیم در خون
تشخیص سرطان مری
برای تشخیص سرطان مری و میزان گسترش آن، از یک یا چند مورد از آزمایش‌های زیر استفاده می‌شود. البته از این آزمایش‌ها می‌توان برای تشخیص کارآیی و میزان اثربخشی روش‌های درمانی نیز استفاده کرد.
آزمایش‌های عکس‌برداری
آزمایش‌های عکس‌برداری شامل موارد زیر است:
عکس‌برداری اشعه ایکس
اسکن سی تی یا سی ای تی
اسکن ام آر آی
اسکن
PET
بیوپسی
بیوپسی یک روش نمونه‌برداری از بافت‌های بدن است که به یکی از روش‌های زیر انجام می‌شود
ازوفاگوسکوپی
سونوگرافی اندوسکوپیک (EUS) یا اندوسکوپی
اندوسکوپی ویدئویی
برونکوسکوپی
لارنگوسکوپی
توراکوسکوپی
درمان سرطان معده
اگر سرطان مری در شما تشخیص داده شد، پزشک متخصص گوارش بهترین روش‌های درمان آن را برای شما شرح خواهد داد. اصولاً روش مورد استفاده برای درمان سرطان مری به عوامل مختلفی از جمله نوع و مرحله پیشرفت سرطان و وضعیت سلامت عمومی شما بستگی دارد. علاوه بر آن، برنامه درمان سرطان مری بر اساس شرایط و نیازهای خاص شما تنظیم می‌شود. برای درمان این سرطان و یا کمک به تسکین علائم آن، معمولاً یک یا چند مورد از درمان‌های زیر به بیمار توصیه می‌شود.
جراحی
جراحی رایج‌ترین روش درمانی برای مواردی از سرطان مری که به گره‌های لنفاوی سرایت نکرده است، می‌باشد. عمل جراحی که در اغلب موارد برای این منظور انجام می‌گیرد، ازوفاگکتومی یا قطعه‌برداری از مری نام دارد و به چند روش مختلف می‌توان آن را انجام داد.
به طور کلی عمل جراحی شامل برداشتن یک یا چند مورد از قسمت‌های زیر می‌باشد:
تمام یا قسمتی از مری
قسمتی از معده
غده‌های لنفاوی که در نزدیکی مری قرار دارند.
برای درمان سرطان مری در مراحل پیشرفته‌تر، ممکن است عمل جراحی همراه با شیمی درمانی یا پرتو درمانی انجام شود.
پرتودرمانی
روش‌های پرتودرمانی برای سرطان مری شامل موارد زیر است:
براکی‌تراپی: در این روش، دانه‌های ریز رادیواکتیو در داخل بدن و در نزدیکی تومور سرطانی قرار داده می‌شود.
رادیوتراپی تطبیقی سه‌بعدی: در این روش چند پرتو رادیواکتیو بر اساس شکل سه بعدی دقیق تومور به آن تابانده می‌شود.
رادیوتراپی با شدت تعدیل شده (IMRT): در این روش نیز پرتوتابی بر اساس شکل خاص تومور سرطانی انجام می‌شود.
پروتون‌درمانی
در روش پروتون‌درمانی، دوز بالایی از پرتوهای پُرانرژی مستقیماً به محل تومور سرطانی تابیده می‌شود و هیچ گونه آسیبی به بافت‌های سالم اطراف وارد نمی‌شود.
شیمی‌درمانی
شیمی‌درمانی یک روش درمان با دارو است که در آن از مواد شیمیایی برای از بین بردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود. از داروهای شیمی درمانی معمولاً در زمان قبل (نئواجوانت) یا بعد (اجوانت) از عمل جراحی در بیماران مبتلا به سرطان مری استفاده می‌شود. همچنین از شیمی‌درمانی می‌توان همراه با پرتودرمانی برای درمان سرطان مری استفاده کرد.
فوتودینامیک تراپی (PDT)
در این روش مواد شیمیایی حساس به لیزر در محل بافت سرطان مری تزریق می‌شود. سپس یک پرتو لیزر به این مواد شیمیایی تابانده می‌شود تا بافت تومور را تخریب کند.
رزکسیون یا برداشت مخاط با آندوسکوپ (EMR)
یک روش جراحی با حداقل تهاجم است که در مواردی که بافت سرطانی، کوچک و محدود به سطح مخاط مری باشد، از آن استفاده می‌شود.
استنت‌گذاری در مری
در این روش، لوله‌های فلزی یا پلاستیکی کوچک و ارتجاع‌پذیری با استفاده از آندوسکوپ بر روی تومور سرطانی در داخل مری قرار داده می‌شود.
الکتروکوگولیشن
در این روش از جریان برق برای سوزاندن تومور سرطانی استفاده می‌شود.
درمان‌های هدفمند
درمان‌های هدفمند، روش‌های جدید و نوآورانه‌ای است که در آن از داروهای جدیدی برای متوقف کردن رشد سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود. این داروها در روند تولید پروتئین‌ها و گیرنده‌های خاصی که برای رشد سلول‌های سرطانی ضروری هستند و یا رگ‌های خونی که مواد مورد نیاز این سلول‌ها را به آنها می‌رسانند، اختلال ایجاد می‌کنند.
- ۰ ۰
- ۰ نظر
پارتیشن شیشه ای برای ادارات